TULA
Ang Tula ay isang anyo ng panitikan na nagpapahayag ng damdamin ng isang tao. Ito ay binubuo ng mga saknong at ang mga saknong ay binubuo ng mga taludtud.
Ito ay may sukat at tugma o malaya man ay nararapat magtaglay ng magandang diwa at sining ng kariktan.
Ito ay may sukat at tugma o malaya man ay nararapat magtaglay ng magandang diwa at sining ng kariktan.
Ayon kina:
Alfred Austin
Ang tula ay isang tuwirang pagbabagong-hugis sa buhay; na sa ibang pananalita, ito ay isang maguniguning paglalarawan, na nakakalupkupan ng kariktan sa pamamagitan ng mga sukat ng taludtod, na tahasang nadarama, dinaramdam, iniisip, o ginagawa ng tao.
Poetry is a transfiguration of life; in other words, an imaginative native representation in verse or rhythm, of whatever men perceive, feel, think, or do.
Poetry is a transfiguration of life; in other words, an imaginative native representation in verse or rhythm, of whatever men perceive, feel, think, or do.
Edgar Allan Poe
Ang tula ay masasabing ang maaliw-aliw na paglikha ng namumukod na kagandahan.
Poetry is the rhythmical creation of beauty in words.
Poetry is the rhythmical creation of beauty in words.
John Ruskin
Ang tula ay tahasang pagpapahiwatig, sa tulong ng guniguni at nag-aalimpuyong gunamgunam, at matibay na saligan para sa mararangal na damdamin. Na ang ibig kong ipakahulugan sa marangal na damdamin ay ang apat na pangunahing nagdudulot ng simbuyo ng kalooban na gaya ng Pag-ibig, Paghanga, Pagsamba na ang kasalungat: Pagkamuhi, Pag-kapoot, Pagkasindak, at hindi madalumat na kalungkutan.
Poetry is the suggestion by the imagination of noble grounds for the noble emotions. I mean by the noble emotions those four principal sacred passions — Love, Veneration, Admiration, and Joy (this latter especially, if unselfish), and their opposites — Hatred, Indignation (or Scorn), Horror, and Grief, this last, when unselfish, becoming Compassion.
Poetry is the suggestion by the imagination of noble grounds for the noble emotions. I mean by the noble emotions those four principal sacred passions — Love, Veneration, Admiration, and Joy (this latter especially, if unselfish), and their opposites — Hatred, Indignation (or Scorn), Horror, and Grief, this last, when unselfish, becoming Compassion.
Charles Mills Gayley
Ang tula ay isang pagbabagong-anyo sa buhay, o isang paglalarawan ng buhay na ang kagandahan ay hinahango sa guniguni na pinaparating o inihahatid sa ating mararangal na damdamin at ipinahayag sa pamamagitan ng masinop ng pangugusap at nag-aagkin ng namumukod na kariktang pinatitingkad ng tumpak na aliw-iw, na lalong gumaganda kung gumagalaw sa mga may sukat.
MGA TULA
Babang-luksa
ni: Diosdado Macapagal
Isang taon ngayon ng iyong pagpanaw
Tila kahapon lang nang ika'y lumisan;
Subalit sa akin ang tanging naiwan,
Mga alaalang di - malilimutan.
Kung ako'y nasa pook na limit dalawin
Naaalala ko ang ating paggiliw;
Tuwa'y dumadalaw sa aking paningin
Kung nagunita kong tayo'y magkapiling.
Kung minsan sadya kong dalawin ang bahay
Na kung saan unang tayo'y nag-ibigan ;
Sa bakura't bahay , sa lahat ng lugar ,
Itong kaluluwa'y hinahanap ikaw.
Sa matandang bahay napuno ng saya
Sa araw na iyo'y pinagsaluhan ta;
Ang biyayang saglit , kung nababalik pa
Ang ipapalit ko'y ang aking hininga.
Bakit ba, mahal ko, kay- agang lumisan
At iniwan akong sawing - kapalaran
Hindi mo ba talos , kab'yak ka ng buhay
At sa pagyaon mo'y para ring namatay ?
Marahil tinubos ka ni bathala
Upang sa isipa'y hindi ka tumanda ;
At ang larawan mo sa puso ko't diwa
Ay manatiling maganda at bata.
Sa paraang ito kung nagkaedad na
Ang puting buok ko'y di mo makikita
At ang larawan kong tandang tanda mo pa
Yaong kabataan taglay na tuwina
At dahil nga rito, ang pagmamahalan
Ay hanggang matapos ang kabataan,
Itong alaala ay lalaging buhay,
Lalaging sariwa sa kawalang-hanggan.
Kaya, aking , mahal , sa iyong pagpanaw
Tayo'y nagtagumpay sa dupok ng buhay,
Ang ating pagsintang masidhi't marangal
Hindi mamamatay, walang katapusan
Ang kaugalian ng ninuno natin
Isang taon akong nagluluksa mandin;
Ngunit ang puso ko'y sadyang maninimdim;
Hanggang kalangitan tayo'y magkapiling.
Tila kahapon lang nang ika'y lumisan;
Subalit sa akin ang tanging naiwan,
Mga alaalang di - malilimutan.
Kung ako'y nasa pook na limit dalawin
Naaalala ko ang ating paggiliw;
Tuwa'y dumadalaw sa aking paningin
Kung nagunita kong tayo'y magkapiling.
Kung minsan sadya kong dalawin ang bahay
Na kung saan unang tayo'y nag-ibigan ;
Sa bakura't bahay , sa lahat ng lugar ,
Itong kaluluwa'y hinahanap ikaw.
Sa matandang bahay napuno ng saya
Sa araw na iyo'y pinagsaluhan ta;
Ang biyayang saglit , kung nababalik pa
Ang ipapalit ko'y ang aking hininga.
Bakit ba, mahal ko, kay- agang lumisan
At iniwan akong sawing - kapalaran
Hindi mo ba talos , kab'yak ka ng buhay
At sa pagyaon mo'y para ring namatay ?
Marahil tinubos ka ni bathala
Upang sa isipa'y hindi ka tumanda ;
At ang larawan mo sa puso ko't diwa
Ay manatiling maganda at bata.
Sa paraang ito kung nagkaedad na
Ang puting buok ko'y di mo makikita
At ang larawan kong tandang tanda mo pa
Yaong kabataan taglay na tuwina
At dahil nga rito, ang pagmamahalan
Ay hanggang matapos ang kabataan,
Itong alaala ay lalaging buhay,
Lalaging sariwa sa kawalang-hanggan.
Kaya, aking , mahal , sa iyong pagpanaw
Tayo'y nagtagumpay sa dupok ng buhay,
Ang ating pagsintang masidhi't marangal
Hindi mamamatay, walang katapusan
Ang kaugalian ng ninuno natin
Isang taon akong nagluluksa mandin;
Ngunit ang puso ko'y sadyang maninimdim;
Hanggang kalangitan tayo'y magkapiling.
Ang Aking Pangarap
ni: Kiko Manalo
Pangarap kong magbakasyon
Kapiling ang hanging Habagat
At kami’y maglilimayon
Sa mga ilog at dagat.
Ipagmamalaki ko sa kanya
Na hindi galing sa atin ang basura,
Na naglutang sa dalampasigan.
Ng Kamaynilaan.
Sa lungsod ko siya igagala
Doon sa nilalakaran ng rodilyo
At sa gilid ay nagtayo
Ang mga pabrika ng bata.
Ipagmamalaki ko sa kanya,
Na ang mga nakatira
Ay hindi nagtatapon ng basura
Sa mga kanal at kalsada.
Ililigid ko siya nang masigla
Sa mga bundok at gubat,
Na ginawang pugad
Ng mga tumakas sa siyudad.
Ipagmamalaki ko sa kanya
Na ang mga punong matatayog,
Na pinutol at nililok
Ay naging santong bantayog!
Upang siya’y malibang
Makapag-unwind, ma-relax,
At hindi na makapaminsala
Sa bayan kong Pilipinas!
Ito ang aking pangarap.
Kapiling ang hanging Habagat
At kami’y maglilimayon
Sa mga ilog at dagat.
Ipagmamalaki ko sa kanya
Na hindi galing sa atin ang basura,
Na naglutang sa dalampasigan.
Ng Kamaynilaan.
Sa lungsod ko siya igagala
Doon sa nilalakaran ng rodilyo
At sa gilid ay nagtayo
Ang mga pabrika ng bata.
Ipagmamalaki ko sa kanya,
Na ang mga nakatira
Ay hindi nagtatapon ng basura
Sa mga kanal at kalsada.
Ililigid ko siya nang masigla
Sa mga bundok at gubat,
Na ginawang pugad
Ng mga tumakas sa siyudad.
Ipagmamalaki ko sa kanya
Na ang mga punong matatayog,
Na pinutol at nililok
Ay naging santong bantayog!
Upang siya’y malibang
Makapag-unwind, ma-relax,
At hindi na makapaminsala
Sa bayan kong Pilipinas!
Ito ang aking pangarap.
Silang Mapapalad
ni: Kiko Manalo
Mapapalad ang mga walang pangarap
Dahil hindi nila kailangang hagilapin,
Ang mga “x” ni Math
Na kaytagal nang hinahanap
Hindi pa rin mahagilap.
Mapalad ang mga walang pangarap,
‘Pagkat hindi nila kailangang sagutan
Kung ano ang kahulugan
Ng Statistics at Trigo
Sa buhay ng tao.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang magpasya,
Kung ano ang pipiliin
Aklat ba o DOTA,
Facebook ba o Algebra.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang magpumilit,
Na magsalita ng English,
At dila’y mamilipit
Kapag kausap si Masungit.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang pag-aralan,
Ang mga bayani ng bayan
At magkakasalungat na istorya,
Sa libro ng akademya.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang mamalimos,
Ng mga uno at dos,
Sa ilang gurong nakasentro
Sa pagtitinda ng tocino.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang mag-imbento
Ng matataas na grado,
Sa nanay at tatay,
Na umaasang ang buhay,
Ay maiaahon ng mahinusay...
Silang mapapalad...
Dahil hindi nila kailangang hagilapin,
Ang mga “x” ni Math
Na kaytagal nang hinahanap
Hindi pa rin mahagilap.
Mapalad ang mga walang pangarap,
‘Pagkat hindi nila kailangang sagutan
Kung ano ang kahulugan
Ng Statistics at Trigo
Sa buhay ng tao.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang magpasya,
Kung ano ang pipiliin
Aklat ba o DOTA,
Facebook ba o Algebra.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang magpumilit,
Na magsalita ng English,
At dila’y mamilipit
Kapag kausap si Masungit.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang pag-aralan,
Ang mga bayani ng bayan
At magkakasalungat na istorya,
Sa libro ng akademya.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang mamalimos,
Ng mga uno at dos,
Sa ilang gurong nakasentro
Sa pagtitinda ng tocino.
Mapalad ang mga walang pangarap,
Dahil hindi nila kailangang mag-imbento
Ng matataas na grado,
Sa nanay at tatay,
Na umaasang ang buhay,
Ay maiaahon ng mahinusay...
Silang mapapalad...
Oh, Pag-ibig ...
ni: Sweet Lapuz
Pag-ibig na ito’y pagkagulo-gulo,
Kung minsa’y baluktot, kung minsan ay wasto,
Bulag ang katulad, tila nalilito
Kung minsa’y may sakit ng pagkasiphayo.
Ngunit kung tunay nga, wagas at dakila,
Madarama nama’y kilig sa simula,
Sa gitna ay ngiti at dulo’y may tuwa,
Kung magmamahal ka ng tapat at akma.
Sa daraang araw, oras at sandali,
Kahit na mag-isa, ikaw ay ngingiti,
Kung maaalala ang suyuang huli,
At ang matatamis na sintang mabuti.
At ang minamahal kung makakapiling
Ay tila kaybilis ng oras sa dingding
Hahalik sa pisngi at saka yayakapin,
Limot ang problema, hindi makakain.
Kung ika’y iibig, tandaan mo lamang,
Ang tunay na kulay, sikaping sulyapan,
Pagkat marami diya’y nagpapanggap lamang,
Sa baba ng lupa ang pinanggalingan!
Kung minsa’y baluktot, kung minsan ay wasto,
Bulag ang katulad, tila nalilito
Kung minsa’y may sakit ng pagkasiphayo.
Ngunit kung tunay nga, wagas at dakila,
Madarama nama’y kilig sa simula,
Sa gitna ay ngiti at dulo’y may tuwa,
Kung magmamahal ka ng tapat at akma.
Sa daraang araw, oras at sandali,
Kahit na mag-isa, ikaw ay ngingiti,
Kung maaalala ang suyuang huli,
At ang matatamis na sintang mabuti.
At ang minamahal kung makakapiling
Ay tila kaybilis ng oras sa dingding
Hahalik sa pisngi at saka yayakapin,
Limot ang problema, hindi makakain.
Kung ika’y iibig, tandaan mo lamang,
Ang tunay na kulay, sikaping sulyapan,
Pagkat marami diya’y nagpapanggap lamang,
Sa baba ng lupa ang pinanggalingan!
Pansit Na Mahaba
ni: JML
Kung itakda man ng kung sino
Ang itatagal ng buhay ko,
Isang buwan at eksakto,
Walang labis o diskuwento,
Ang lahat ng pansit,
Sa restawran ng Instsik,
Lalantakan ko ng mabilis,
At hihintayin kung epektib
Na ang spaghetti at canton,
Saka pansit Malabon,
At pers klas na bihon
Ay pampahaba daw ng panahon.
Aba, kung pati na ang Viagra
Ay ganu’n ding nakakapagpahaba,
Sampu ang lulunukin ko kapagdaka
Kaipala’y tsumatsamba,
Na madagdagan pa
Kahit isang segundong hininga
Ang puso kong giba-giba.
Ang buhay kong sira-sira…
Sige, isasalalay ko ang buhay,
Sa kasabihang sumasablay,
Baka sakaling magtagumpay,
At hinding-hindi maglubay.
Igagawa ang mga palad,
At isisikad ko ang pakpak,
Upang makasinghap,
Ng kapiraso pang sarap...
Ngunit ‘yan naman ay “kung lamang”
Na mawala ako sa sarili ko’t mabuwang,
Sa loob ng saktong isang buwan
Sa pagitan ng buhay ko’t kamatayan.
Kaya nga iiwas-pusoy na magkasala
Ipananatili pa ring nakatingala,
Sa itaas nitong lupa,
Ang puso ko at unawa,
'Pagkat alam kong may higit na dakila
Kaysa sa pansit na mahaba...
Ang itatagal ng buhay ko,
Isang buwan at eksakto,
Walang labis o diskuwento,
Ang lahat ng pansit,
Sa restawran ng Instsik,
Lalantakan ko ng mabilis,
At hihintayin kung epektib
Na ang spaghetti at canton,
Saka pansit Malabon,
At pers klas na bihon
Ay pampahaba daw ng panahon.
Aba, kung pati na ang Viagra
Ay ganu’n ding nakakapagpahaba,
Sampu ang lulunukin ko kapagdaka
Kaipala’y tsumatsamba,
Na madagdagan pa
Kahit isang segundong hininga
Ang puso kong giba-giba.
Ang buhay kong sira-sira…
Sige, isasalalay ko ang buhay,
Sa kasabihang sumasablay,
Baka sakaling magtagumpay,
At hinding-hindi maglubay.
Igagawa ang mga palad,
At isisikad ko ang pakpak,
Upang makasinghap,
Ng kapiraso pang sarap...
Ngunit ‘yan naman ay “kung lamang”
Na mawala ako sa sarili ko’t mabuwang,
Sa loob ng saktong isang buwan
Sa pagitan ng buhay ko’t kamatayan.
Kaya nga iiwas-pusoy na magkasala
Ipananatili pa ring nakatingala,
Sa itaas nitong lupa,
Ang puso ko at unawa,
'Pagkat alam kong may higit na dakila
Kaysa sa pansit na mahaba...
Kahit
ni: Ariana Trinidad
Binagyo ang Pilipinas
kahit wala namang bagyo!
Umikot ang mga tubig
kahit hindi naman trumpo!
Lumutang ang mga bahay
kahit hindi naman barko!
Natumba ang mga puno
kahit hindi naman lumpo!
May nagsabing apektado
kahit hindi naman sila!
Lumikas din ang marami
kahit hindi naman baha!
Humingi pa ng abuloy
kahit hindi naman luksa!
Sinisi pa ang gobyerno
kahit hindi naman gawa!
Bayani ay naglitawan
kahit hindi naman Rizal!
Dagsa ang nagsitulong
kahit hindi naman kawal!
At naging madasalin
kahit hindi naman banal!
Nagwika ng panalangin
kahit hindi naman dasal!
kahit wala namang bagyo!
Umikot ang mga tubig
kahit hindi naman trumpo!
Lumutang ang mga bahay
kahit hindi naman barko!
Natumba ang mga puno
kahit hindi naman lumpo!
May nagsabing apektado
kahit hindi naman sila!
Lumikas din ang marami
kahit hindi naman baha!
Humingi pa ng abuloy
kahit hindi naman luksa!
Sinisi pa ang gobyerno
kahit hindi naman gawa!
Bayani ay naglitawan
kahit hindi naman Rizal!
Dagsa ang nagsitulong
kahit hindi naman kawal!
At naging madasalin
kahit hindi naman banal!
Nagwika ng panalangin
kahit hindi naman dasal!
Ako’y Wika
Orihinal na tagalog na tula ni: Kiko Manalo
Wikang Filipino ang aking pangalan,
Ipinanganak ko itong kalayaan,
Ako ang ina at siyang dahilan,
Ng pagkakaisa at ng kasarinlan!
Sapagkat ako nga ang siyang tumanglaw
Sa bansang tahanang iyong tinatanaw,
Katulad ng inang sa iyo ay ilaw,
Nagbibigay-sigla’t buting sumasaklaw!
Ako rin ang ama at naging haligi,
Ng mga sundalo at mga bayani,
Sa digmaan noon sa araw at gabi,
Ako ang sandatang nagtaas ng puri!
Pagkat akong wika ang lakas mo’t tuwa
Ako’y lakas nitong bisig mo at diwa
Sa pamamagitan ng aking salita,
Ligtas ka sa uring luksong masasama!
Sinalita ako at gamit ng lahat,
Upang mga taksil ay maisiwalat,
Sa Luzon, Visayas, sa lahat ng s’yudad,
Pati sa Mindanao, ako ay nangusap!
At nakamit mo na ang hangad na laya,
Mula sa dayuhang sakim at masama,
Dilim na sumakop sa bayan at bansa,
Dagling lumiwanag, pintig ay huminga!
Wikang Filipino, ginto mo at hiyas,
Panlahat na wika saan man bumagtas,
Ilaw na maalab, sa dilim ay lunas
At lakas patungo sa tuwid na landas!
Ipinanganak ko itong kalayaan,
Ako ang ina at siyang dahilan,
Ng pagkakaisa at ng kasarinlan!
Sapagkat ako nga ang siyang tumanglaw
Sa bansang tahanang iyong tinatanaw,
Katulad ng inang sa iyo ay ilaw,
Nagbibigay-sigla’t buting sumasaklaw!
Ako rin ang ama at naging haligi,
Ng mga sundalo at mga bayani,
Sa digmaan noon sa araw at gabi,
Ako ang sandatang nagtaas ng puri!
Pagkat akong wika ang lakas mo’t tuwa
Ako’y lakas nitong bisig mo at diwa
Sa pamamagitan ng aking salita,
Ligtas ka sa uring luksong masasama!
Sinalita ako at gamit ng lahat,
Upang mga taksil ay maisiwalat,
Sa Luzon, Visayas, sa lahat ng s’yudad,
Pati sa Mindanao, ako ay nangusap!
At nakamit mo na ang hangad na laya,
Mula sa dayuhang sakim at masama,
Dilim na sumakop sa bayan at bansa,
Dagling lumiwanag, pintig ay huminga!
Wikang Filipino, ginto mo at hiyas,
Panlahat na wika saan man bumagtas,
Ilaw na maalab, sa dilim ay lunas
At lakas patungo sa tuwid na landas!
PAGBABAGO
ni: Nene Cristobal
Sa tigang na lupa,
Ipapatak
ang luha ng langit,
Sa bitak ng bukid,
Ibubuhos,
ang dusa ng dibdib.
Matitighaw ang uhaw
Ng pagdaralita,
At pagdurusa
Sa ligayang tunog,
Ng kulog
Na bubusog!
Mapapawi ang pagkatuyot ng labi
Ng pagkatao’t sarili,
Na lugami
Sa pagsisisi
At lalagi sa diwa
Pagbabago ng budhi.
Babasain ng mga patak,
Ang init at alab
At hihintayin ang aliwalas,
Ng langit,
At ang sakit
Na naitatak ng lupit.
Upang matanaw
Ang bahagharing nakaguhit
At nakaukit,
Sa dilim ng parisukat
Na mundong may lamat,
At hindi nasusukat!
Babangon ang lamig
Sa ligalig
Upang masakop
Ng halakhak,
Hindi ipagkakait
Pagkat sabik…
Pagkat sabik!
Ipapatak
ang luha ng langit,
Sa bitak ng bukid,
Ibubuhos,
ang dusa ng dibdib.
Matitighaw ang uhaw
Ng pagdaralita,
At pagdurusa
Sa ligayang tunog,
Ng kulog
Na bubusog!
Mapapawi ang pagkatuyot ng labi
Ng pagkatao’t sarili,
Na lugami
Sa pagsisisi
At lalagi sa diwa
Pagbabago ng budhi.
Babasain ng mga patak,
Ang init at alab
At hihintayin ang aliwalas,
Ng langit,
At ang sakit
Na naitatak ng lupit.
Upang matanaw
Ang bahagharing nakaguhit
At nakaukit,
Sa dilim ng parisukat
Na mundong may lamat,
At hindi nasusukat!
Babangon ang lamig
Sa ligalig
Upang masakop
Ng halakhak,
Hindi ipagkakait
Pagkat sabik…
Pagkat sabik!
korni.mp3 | |
File Size: | 2953 kb |
File Type: | mp3 |